Het laatste nieuws over de Thorbeckeweg
We spraken onlangs met Alexander Beukers over zijn rol als assetmanager voor grote infrastructuurprojecten bij het project Aanpak Verkeersdruk Thorbeckeweg-N516. Alexander is inmiddels anderhalf jaar actief betrokken bij het project en hij is de onmisbare schakel tussen het projectteam en de ongeveer twintig beheerders van de Gemeente Zaanstad.
Alexander begeleidt namens de beheerders het proces van het formuleren van eisen tot aan de toetsing van het ontwerp. Hij begeleidt eventuele wijzigingen tijdens de uitvoering en wanneer de werkzaamheden van de aannemer klaar zijn (de oplevering), draagt hij zorg voor een goede overdracht naar de beheerorganisatie.
“In het verleden werkte de gemeente bij infraprojecten een gedetailleerd ontwerp uit, waarna een aannemer het uitvoerde. Dat is nu niet meer altijd zo. Nu gebruiken we voor grotere projecten vaak een ‘geïntegreerd contract’. Dit betekent dat de gemeente alleen in het contract een globale tekening aan de aannemer geeft en de eisen waaraan het ontwerp moet voldoen. De aannemer werkt dit vervolgens zelf verder uit tot een definitief ontwerp.”
Dit ontwerpen neemt veel tijd in beslag, vaak wel een jaar. Voordat de werkzaamheden buiten kunnen beginnen, moeten alle ontwerpen grondig worden getoetst door alle betrokken partijen.
"Het ontwerp wordt gecontroleerd door het projectteam, een ingenieursbureau, Provincie Noord-Holland, en de gemeenten Oostzaan en Zaanstad," vertelt Alexander. "Namens Zaanstad zijn er twintig beheerders die honderden documenten toetsen. Elk doet dat vanuit zijn of haar eigen vakkundigheid: rioolbeheerders beoordelen de riolering, groenbeheerders controleren de beplanting en brugbeheerders nemen de bruggen onder de loep. Ze kijken of het ontwerp aan de gestelde eisen voldoet en in de praktijk goed zal functioneren."
Volgens Alexander zijn er veel voorbeelden van problemen die ontstaan als een ontwerp niet eerst wordt getoetst. “Van verpieterde begroeiing op geluidschermen tot slecht onderhoudbare wegen. Onvoldoende doordachte stoplichten en uitvoegstroken kunnen leiden tot gevaarlijke verkeerssituaties. Bruggen en viaducten komen door slecht onderhoud op instorten te staan. En bij wat er gebeurt als de riolering niet goed werkt, kan iedereen zich vast een beeld maken. Zonder toetsing door beheer wordt openbare ruimte aangelegd die later niet meer beheerd of veilig gebruikt kan worden. Beheer klinkt misschien niet zo spannend als de bouw, maar de beheerders zijn de helden die dagelijks zorgen dat onze stad veilig blijft functioneren.
"Het toetsproces moet overzichtelijk zijn. Tijdens het toetsproces worden er ongeveer 300 documenten door deskundigen beoordeeld. Niet iedereen hoeft alles te bekijken; alleen wat binnen hun vakgebied valt," legt Alexander uit. Alle bevindingen moeten aan de juiste documenten worden gekoppeld en duidelijk leesbaar zijn voor iedereen. Tot slot benadrukt Alexander het belang van voldoende tijd: "Iedereen moet voldoende tijd krijgen om de documenten grondig te toetsen binnen de beschikbare tijd."
“Het is belangrijk om vooraf alle eisen duidelijk in het contract met de aannemer te zetten en om een goede relatie op te bouwen tussen de aannemer en de toetsende partijen, waaronder de beheerders”, legt Alexander uit. Soms interpreteert de aannemer een eis anders, dan vraag je je bij het zien van een ontwerp af: ‘Is dit wel precies wat ik bedoelde?’ Je vraagt je af of de eis niet duidelijk genoeg was of dat het anders is begrepen. Maar ook al wordt het eindresultaat soms iets anders dan de oorspronkelijke verwachting, het kan alsnog goed of zelfs beter zijn. Als beheerder kun je dan vasthouden aan je verwachting, maar als het ontwerp aan de eisen voldoet, moet je ook flexibel kunnen zijn,” zegt Alexander.
"Het evalueren na afronding van een project is noodzakelijk, zeker bij infraprojecten. Het toetsproces is daarbij onmisbaar" zegt Alexander. "Samen met de andere beheerders bespreek ik wat goed ging en wat beter kon. Zo verloopt het toetsen steeds beter. Door drukte of de start van een nieuw project, krijgt de evaluatie van het toetsproces en de afronding van een project niet altijd de aandacht die het verdient’, geeft Alexander toe. “Maar we beseffen steeds meer hoe belangrijk het is. Voor de evaluatie wordt er vaak een externe specialist ingeschakeld om kritisch mee te kijken. Dit zorgt voor een onafhankelijke kijk op de afronding.
"Wat ik het leukste vind aan deze fase in een infraproject is het moment waarop je ziet hoe de aannemer de ideeën en gestelde eisen heeft omgezet in een ontwerp. Van een idee (iD) naar een tekening (2D) en uiteindelijk naar de aanleg buiten (3D). Daarnaast geeft de samenwerking die ontstaat tussen het projectteam, de aannemer en de beheerders energie. De beheerders kunnen actief meedenken, met slimme suggesties komen maar ook kritische opmerkingen teruggeven. Het projectteam, Boskalis en Arcadis, die in opdracht van Boskalis het ontwerp maakt, nemen de beheerders van Gemeente Zaanstad heel serieus, en daarmee ook de omgeving," zegt Alexander. "Ze nemen de tijd om zaken goed uit te leggen en feedback te verwerken. Dat zie je niet altijd bij andere projecten. Iedereen werkt prettig samen aan een mooi en goed resultaat."
* Een assetmanager infrastructuur zorgt dat het geheel van wegen, riolering, openbare verlichting, bruggen, etc. beheerd kan worden en daardoor veilig en beschikbaar is. Dit gebeurt op basis van de balans tussen prestaties, risico’s en kosten.